Tarım sektörü artan girdi maliyetleri ve kamunun düşük alım politikalarıyla en kara yıllarından birini geride bıraktı. Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, “Yeni yıla yine zamla girdik. Elektriğe zam geldi, döviz kurunda kontrollü de olsa artış oluyor. Ektiğinin karşılığını alamayan çiftçi, 2025’te devletten somut adım bekliyor” dedi.
Türkiye’nin halkı yoksullaştıran sıkı para politikalarının bedelini ödeyen sektörlerden biri de tarım ve hayvancılık oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın, üreticiden çok şirketleri önceleyen tavrı ile üretim ve kalite beklenenin altında kaldı. Verilere göre 2023 yılında 1 ton buğday satan bir çiftçi 404 litre mazot alabilirken 2024 yılında bu miktar 229 litreye düştü. TÜİK’in verilerine göre tahıl üretiminde yüzde 7 azalma var. 2024’te tarlasına ektiği ürünü biçmeye dahi teşvik edilmeyen çiftçinin beklentilerini ise Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez’e sorduk.
2024 KAYIP DOLU YIL
2024’ün çiftçiler için kayıp dolu bir yıl olduğunu belirten Suiçmez, “2025’te çiftçilerin üretime devam edebilmesi için öncelikle olumsuzlukların giderilmesi gerekir” dedi. Bu olumsuzlukların başında girdi maliyetlerinin yüksek oluşunun geldiğini belirten Suiçmez şunları söyledi:
- Çiftçilerin girdi maliyetlerinin içerisinden ÖTV’nin kaldırılması, KDV’de indirime gidilmesi söylemleri çokça dile getirildi. Buna karşın bu konuda somut adımlar atılmadı.
- Tarım Yasası kapsamında gayrisafi milli hasılanın yüzde 1’i tarımsal destek olarak ödenmek zorunda. Ama ne yazık ki desteklerin yetersizliği ve birer yıl geç yatırılması sebebiyle 2025 çiftçiler açısından olumlu bir yıl olmayacak.
BORÇ İÇİNDE YÜZÜYOR
Çiftçinin bankalara 785 milyar lira borcu olduğuna dikkat çeken Suiçmez, şöyle konuştu:
- Bitkisel üretimde 2024 yılı sonunda hububatta, bakliyatta düşüşlerin olması sadece iklime bağlanamaz. Üreticilerin alım fiyatlarının baskılanması sonucunda üretici alandan çekildi. Üreticinin alanda kalması, üretime devam etmesi için iklimin olumsuz etkilerine karşı tarım sigortası dahil olmak üzere farklı önlemlerin gündeme alınması lazım.
- Çiftçinin 2025’ten beklentisi, alım fiyatları konusunda emeklerinin karşılığını alabilmektir.
